Facility manager heeft sleutel naar de toekomst in handen

De Facility Manager moet zijn/haar invloed aanwenden om de wereld te verbeteren en het leven te vereenvoudigen. Die conclusie valt te trekken na de eerste editie van het Facility Inspiration Event op de Interclean donderdag. Drie key note sprekers gaven ieder een presentatie over innovatie in de professionele schoonmaak, van circulair werken tot de verregaande mogelijkheden van kunstmatige intelligentie en virtual reality. “Wees voorbereid!”

Gekozen voor thema innovatie in schoonmaak

Het was voor het eerst dat Interclean en schoonmaakadviesbureau Atir het evenement organiseerden. Beide partijen hadden gekozen voor het thema innovatie in schoonmaak. Circulariteitsgoeroe Yvette Watson, assistent professor Herman Kok en technologie-expert Sander Duivenstein waren als sprekers gestrikt.

Facility manager cruciale rol bij transitie naar duurzame wereld

Van een lineaire economie naar een circulaire economieWatson helpt in het dagelijks leven organisaties op weg naar een circulaire economie. Volgens haar heeft de Facility Manager een cruciale rol bij de transitie naar een duurzame wereld. “Ze gaan binnen een gebouw over alles, van de inkoop tot het afsluiten van een afvalcontract. Als er iemand iets kan betekenen binnen de transitie naar een circulaire economie dan is het de facility manager wel.”

Volgens Watson is die transitie een absolute noodzaak. “We weten allemaal dat fossiele brandstoffen opraken en daarom is er een energietransitie gaande. Van fossiel naar duurzame energie. Maar op dit moment hebben we onvoldoende grondstoffen om de hele wereld van voldoende zonnepanelen of accu’s voor elektrische auto’s te voorzien. Daarom moeten we van een lineaire economie naar een circulaire economie. Hoe? Dat is simpel. Door materialen te hergebruiken op een manier dat ze hun waarde behouden. Hiervoor worden allemaal nieuwe businessmodellen ontwikkeld, waarbij de fabrikant eigenaar blijft van de grondstof.”

Naar een ecosysteem waarin alle levenslopen in elkaar overgaan

Maar zo simpel als de oplossing klinkt, zo ingewikkeld is de uitvoering. Als voorbeeld noemde Watson een jeansfabrikant die zijn klanten oproept om gebruikte spijkerbroeken weer in te leveren zodat er weer nieuwe jeans van gemaakt kunnen worden. “Maar als we alle producten die we gebruiken moeten terugbrengen dan is dat wel heel erg veel. Dat is onbegonnen werk. We moeten naar een ecosysteem waarin alle levenslopen in elkaar overgaan.” Zo zouden er van de vezels van de oude spijkerbroeken waar Watson het over had, ook best een geheel ander product vervaardigd kunnen worden.

FM heeft ideale positie om stap naar circulaire economie te zetten 

De facility manager heeft de ideale positie om de stap naar een circulaire economie te zetten, meent ze. “Je kunt op een andere manier samenwerken met marktpartijen door op een andere manier waarde te creëren. Bijvoorbeeld door minder water te verbruiken, machines te hergebruiken. Het bijkomend voordeel, maar niet onbelangrijk, is dat je in veel gevallen ook goedkoper kunt werken. En dat is belangrijk, zorg dat je er lol in hebt en beloon jezelf. Bijvoorbeeld door geld te besparen.”

Het gaat niet om het schoonmaakproces, maar om de uitkomst

Welkom voelen draagt meer bij aan productiviteit dan de werkplek  assistent professor Herman Kok van de Universiteit van Wageningen ging tijdens zijn spreekbeurt in op schoonmaak als onderscheidende factor in het gastvrije vermogen van organisaties. Hij deed eerder promotieonderzoek naar de invloed van de kwaliteit van de leeromgeving en facilitaire diensten op studieprestaties. Net als Watson liet ook hij zien dat geld niet altijd de leidende drijfveer hoeft te zijn bij innovatie. “It’s a mindgame”, legde hij uit. “Het gaat niet om het schoonmaakproces, maar om de uitkomst er van. Zo is er een relatie tussen het gevoel van schoon en kleur. Een bruine kleur op het toilet kun je beter niet doen, maar een frisse groene kleur bijvoorbeeld wel. Ook geur draagt bij aan het gevoel van schoon. Lavendel, mint, rozen. Het werkt allemaal mee. Die wetenschap biedt kansen voor de facility manager. We hebben eens bij een bedrijf dit soort aanpassingen gedaan. Kostte in totaal maar 500 euro en de productiviteit en de ervaren gastvrijheid verbeterden aanzienlijk.”

Uit onderzoek blijkt ook dat de invloed van de facility manager niet te onderschatten is. “Het blijkt dat je welkom voelen meer bijdraagt aan de productiviteit dan de werkplek zelf. Een schone school bijvoorbeeld, geeft een leraar het gevoel gewaardeerd te worden.” Ook studieresultaten van studenten op Nederlandse universiteiten verbeteren door de juiste invloed van facility managers, zo legde Kok uit. “Je moet niet hetzelfde goedkoper doen, maar liever anders en beter.”

Niet praten over uren of kosten, maar over outcome

En dat is volgens Kok ook de boodschap die managers mee zouden moeten nemen naar de onderhandelingstafel. Wie met een opdrachtgever praat doet er wat Kok betreft goed aan niet over kosten of uren te praten, maar liever over de outcome. “Je moet het woord schoonmaak niet eens noemen. Sterker nog, je zou jezelf niet eens een schoonmaakbedrijf moeten noemen. Maar heb het liever over de productiviteit van het bedrijf die door een schone omgeving omhoog gaat. Maak het evidence based. Spreek over KPI’s, over welzijn, over gezondheid. Kortom, praat niet over de kosten, maar over de voordelen. Je kunt beter zeggen dat je kunt bijdragen aan de bottom line van het bedrijf.”

Ontwikkeling van moderne techniek de laatste decennia

Tot slot hield trendwatcher en techniekexpert Sander Duivestein een presentatie over de technologische mogelijkheden waar de schoonmaak gebruik van kan maken. De spreker nam het publiek mee op een reis door de ontwikkeling van moderne techniek de laatste decennia. Aan de hand van onder meer filmpje toonde hij hoe snel de innovatie gaat. “Ik ben 46 jaar, maar ik ben nu al afhankelijk van mijn kinderen als het om het gebruiken van de nieuwste techniek gaat”, zei hij. “Voor hen is het de tweede natuur.”

Techniek waarmee de computer je verstaat als je in jezelf praat

Dat er inderdaad al heel erg veel mogelijk is, bleek uit enkele zeer futuristische fragmenten die Duivestein toonde. Enkele voorbeelden die de revue passeerden: hologrammen waardoor het beeld van iemand live in een andere ruimte kan worden geprojecteerd. Er is techniek waarmee de computer je verstaat als je in jezelf praat en er naar kan handelen. Zeg in jezelf bijvoorbeeld, wat is de hoofdstad van Letland en in het oortje dat je in hebt zal de computer antwoorden: Riga. Verder ontbrak de ontwikkeling van virtual reality, van 3d printen en van kunstmatige intelligentie niet. “We zijn nu al afhankelijk van algoritmes”, vertelde Duivestein. “Denk bijvoorbeeld aan Uber die een volstrekt onbekende chauffeur naar je toe stuurt. We slapen bij complete vreemden dankzij Aribnb. We gebruiken Tinder om een date te vinden en er is nu de opkomst van de Bitcoin.”

Techniek maakt werk en leven juist leuker

Kritiek dat de techniek zoals robotisering ten koste zal gaan van de werkgelegenheid van echte mensen is Duivestein allerminst. “Mensen zijn bang dat kunstmatige intelligentie de mens dommer maakt of dat robots ons werk overnemen. Ik geloof daar niet in. De techniek is er om het voor ons beter en gemakkelijker te maken. Het maakt je baan en het leven in zijn algemeenheid juist leuker. Dus ga er gewoon mee aan de slag. Kijk waar je uitkomt.”

Niemand heeft nog een handleiding

Het is niet een techniek die de dienst zal uitmaken, verwacht Duivestein. Volgens hem zal het gaan om het vinden van de juiste combinatie. “Wees voorbereid”, waarschuwde hij wel. “Want niemand heeft nu nog een handleiding. Dus experimenteer. Ga op zoek naar wat werkt en wees niet bang om te falen. We moeten leren door te doen. Maar doe wel iets. Kortom, adapt or die.”